Bir önceki blog yazımda değindiğim gibi #Japonya ekonomik olarak toplumsal bir bunalım içinde olduğunu öğrenince içlerinde 3 yıl bulunduktan sonra hiç şaşırmamıştım. Dünyada kendileri hep örnek alınan, bir sürü kitap yazılan, 10 yıl öncesine kadar örnek gelişmiş bir ülke olan sistemler ve yenilikler ülkesi Japonya nasıl bir buhran yaşayabilirdi!
Uluslararası bir Japon firmasının CEO'sunun emeklilik öncesi yaptığı son toplantıda birazda yıllarca baskı altında konuşamaması nedeniyle ağzından dökülüvermişti şu kelimeler: " 37 yıl önce girdiğim firmam 2000 yıllardan sonra hep geriye gitti. Biz nesil olarak sürekli daha az maliyet felsefesi ile yetiştirildik" dedi. Eline bir içme suyu şisesini alarak devam etti. "Örnek olarak bunu Çinliler ve Güney Koreli rakiplerimiz her zaman bizden daha ucuza üretmeyi beceriyorlar, biz her seferinde yine daha az maliyet ile daha aşağısına mal etmeye çalışıyoruz. Sonuçta rakiplerimiz yepyeni bir tasarım ve konsetple daha ucuza male dip bizleri oyun dışına bırakıyorlar. Bir tek bu konuda yani maliyet azaltma - "Cost Reduction" konusunda #Toyota Motor o da emsalsiz Toyota Production System aracılığı ile çok başarılı, diğer taraftan Japon otomobil şirketleri çok sıkıntılı zamanlar geçiriyor. #Sony, #Panasonic gibi bir zamanların devleri artık televizyon, cep telefonu vs. gibi alanlardan çekiliyor ya da şanslı ve güçlü olanlar yeni alanlara giriyorlar. Biz toplumsal olarak artık intihar ediyoruz, yeni bir şey tasarlayıp piyasalara süremiyoruz. Artık yeni bir şeyler yapmamız lazım, dünyada oyun çok farklı oynanıyor" diye sözlerini tamamladı.
Bu sözler çok doğruydu. Anadolu da 10 yıl öncesine kadar evinde çeyiz olarak Sony televizyon olmayan damat adayına kız vermezlerdi. Şimdi ise tüketici elektroniği pazarında Samsung, LG ve Huawei gibi Güney Koreli, Çinli firmaların rekabeti var. Elektronik marketlerde Sony, Panasonic gibi markaları zor görürsünüz, Japon CEO ya hak vermemek elde değil...
Japonlarla çalıştığım sürede ne kadar katı ve bir o kadar da esnek olmadıklarını görünce bu sonuca şaşırmadım. Japon ekiplerin içersinde genç ve yaratıcı Japonlarla tanışmama rağmen baskı altında ve kendilerine söz hakkı verilmediğini gözlemledim. Aslında Japonya'yı büyük yapan o eski nesil sanki daha özgür ve esnekmiş gibi... Japonya da bir gözlemim de yeni nesil genç erkeklerin aksine genç kadınların kadınların iş dünyasına girme konusunda çok istekli olmalarıydı. Bir makina üreticisinin Japon satış direktörü artık tasarım ve üretimde çalıştıracak genç erkekler bulamıyoruz diye endişelerini aktarmıştı. Yaşlı ve tüketmeyen bir toplum olan Japonya ülke dışından gelecek iş gücü konusunda son derece katı ve bunu aşmaya çalışan yetkililerin çabaları da yetersiz.
Temel sorunları katı ve esnek olmayan bürokratik insan yapısı gözüküyor. Bu da Japonların toplumsal buhrana sokuyor, ama unutmamak lazım ki Japonya çok sanayileşmiş ve çok eğitimli insanlardan oluşmuş bir ülke, bu potansiyelleri nedeniyle özgür ve yenilikçi yeni nesillerin önü açılırsa, yani Japonya uyanınca ayağa kalkmaları muhteşem olacaktır
.
Comments